uk flagEnglish

NL vlagNL

MICROFOON VAN DE MAAND AUGUSTUS 2019

PHILIPS EL 6040 'DE NONNENSCHRIK'

 

 

Tegenwoordig realiseren de meeste microfoongebruikers zich niet dat er een tijd was waarin omnidirectionele microfoons de toon aangaven. De ontwikkeling van moderne richtinggevoelige typen gebeurde relatief laat: pas in de vijftiger en zestiger jaren kwam langzamerhand de omslag.

Maar ook nu zijn er nog fabrikanten, zoals DPA en Earthworks, die het liefst eenieder omni's zouden laten benutten. Theoretisch zijn omni's dan ook de ideale kandidaten voor geluidsopnamen: ze 'kleuren' het geluid zo min mogelijk, hebben geen last van het proximity (nabijheids) effect en kunnen een hoge geluidsdruk aan.

De Philips EL 6040 werd, in 1955, dan ook gepresenteerd als de ideale studiomicrofoon.
Zijn prijs was pittig: 475 DM, destijds kostte een Neumann U47 slechts 450 DM (al moest daar nog een voeding van 250 DM bijgekocht worden). Maar Philips leverde wel een kwaliteitsproduct met een frequentie weergave die redelijk overeenkwam met die van een goede condensatormicrofoon, geen aparte voeding nodig had, zelfs in de tropen te gebruiken was en een praktisch onbeperkte levensduur had. De microfoon was bijzonder slank (27 mm diameter) en daarom onopvallend dus ook perfect voor TV, artiesten, geluidsversterking en buitenopnamen.

Het duurde niet lang voordat zijn vorm een suggestieve bijnaam opleverde: de 'Nonnenschrik' of , minder subtiel, de 'Penis'. Toen iemand dat aan directeur Frits Philips durfde te bekennen, was die zwaar geschokt.

De BBC testte in 1956, twee exemplaren en vond de EL 6040 een uitstekende opvolger voor de toen verouderde STC 4017 (mic van de maand februari 2019), die nog gebruikt werd voor opnamen op afstand met een parabolische schotel. De EL 6040 had een veel beter frequentiebereik, zie de BBC grafiek rechts onder.

Philips was trouwens niet de enige fabrikant die lange slanke omni's produceerde; Electro Voice bracht ongeveer tegelijkertijd hun versie uit: de EV 654, ook voor TV en studio bedoeld. Helaas kan ik niet zeggen wie hier het eerst mee kwam maar ze lijken opvallend veel op elkaar. Shure volgde met hun 578 Omnidyne.

Dit is een van de modellen die te vinden zijn in mijn boek Witnesses of Words. Het enige boek over vintage microfoons. Meer informatie daarover is te vinden op: www.witnessesofwords.com

wow cover

Philips EL 6040
EL 6040 sheet

EV 654

Top: de slanke vorm van de EL 6040

Midden: Info sheet en de Electro Voice 654

Onder: het geluid en BBC grafiek

Luister naar het geluid van de Philips EL 6040

BBC parabolic curves